Anabolizma ve Katabolizma Nedir? Görevleri Nelerdir

Tüm canlıların organizma yapılarında gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm reaksiyonlarının tümüne metabolizma adı verildiği ortaya çıktı. Metabolizma, tüm canlıların vücutlarını korumak için kullandıkları bir dizi süreci içerir. Canlıların yapısında meydana gelen metabolik olaylar anabolizma ve katabolizma olarak ikiye ayrılır. Her ikisi de vücudun güçlü çalışmasını sağlamak için enerji açığa çıkararak ve yakalayarak moleküllerin düzenlenmesine yardımcı olur ve metabolizmanın bu aşamaları aynı anda gerçekleşir.

Eğer siz de benim gibiyseniz, insan vücudunun neden bu kadar karmaşık olduğunu hep merak etmişsinizdir. Ne de olsa, çalışmaya ve işlerini yapmaya devam etmesi gereken bir grup hücreden ibaretiz. Bir de hormonlarla ilgili şeyler var – vücudumuzda neden hormon var?

Katabolizma Nedir

Katabolizma, organik bileşiklerin daha basit moleküllere parçalanmasıdır.

Vücudunuzda katabolizma, ATP (adenozin trifosfat) üretmek için enerji yaktığınızda gerçekleşir. Bu süreç, her hücrenin içinde bulunan ve hücrelerinizin çalışması için gereken enerjiyi sağlayan küçük yapılar olan mitokondrilerinizde gerçekleşir.

Katabolizmanın ilk adımına oksidasyon denir. Oksidasyon bir şeyi yakmak anlamına gelir: oksijen glikozu parçalayıp karbondioksit ve su açığa çıkardığında buna oksidasyon denir.

Katabolizmanın ikinci adımına indirgeme denir. İndirgeme bir şeyi parçalara ayırmak anlamına gelir: NADPH nikotinamid adenin dinükleotid fosfatı (NADH) hidrojen iyonları vermek üzere indirgediğinde buna indirgeme denir.

Katabolizma hormonları ise aşağıdaki gibidir:
• Adrenalin
• Kortizol
• Sitokinler
• Glukagon

Anabolizma Nedir

karmaşık moleküllerin daha basit olanlardan sentezlenmesidir. Müdahale eden hormonlar, vücudumuzun enerjiyi nasıl kullanacağını ve yağ depolayacağını düzenleyen kimyasallardır.

Anabolizmanın sadece enerji üretimi anlamına gelmediğini, aynı zamanda büyüme ve gelişme anlamına da geldiğini unutmamak önemlidir. Bu nedenle kilo almaya çalışırken, vücudunuzun kilo almasına ve büyümesine yardımcı olacak sağlıklı yiyecekler yemeye odaklanmak istersiniz!

Anabolizma, daha sonra vücut tarafından hasarı onarmak ve yeni doku oluşturmak için kullanılan yeni proteinler oluşturma sürecidir. Protein, kas kütlesinde önemli bir unsurdur ve daha sonra kan akışına salınan ve hücreler tarafından enerji üretmek için kullanılan amino asitlere de parçalanabilir.

Et, balık, yumurta veya süt ürünleri gibi proteinli gıdalar yediğinizde, vücudunuz bu gıdaları amino asitlere ayırır ve bunları kas kütlesi oluşturmaya yardımcı olabilecek kullanılabilir besinlere dönüştürür.

Anabolizma Örnekleri Barındırdığı Hormonlar;

• Estrojen
• Ensülin

• Büyüme hormonu
• Testosteron

 

Vücut ağırlığını nasıl etkiler?

Yaktığınızdan daha fazla kalori alırsanız, vücudunuz bu kalorileri yağ olarak depolayacaktır. Yaktığınızdan daha az kalori alırsanız, vücudunuz önce bu kalorileri yakacak ve daha sonra hücrelerinizde yağ olarak depolayacaktır.

İlginizi Çekebilir  Menopoz Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?

Anabolizma ve katabolizma vücuttaki iki önemli süreçtir.

Anabolizma yeni bileşikler oluşturma veya sentezleme süreciyken, katabolizma bu bileşiklerin parçalanmasıdır. Bu iki süreç genellikle birbirine zıttır, ancak bazı durumlarda etkileşime girebilir.

Anabolik ve katabolik hormonlar, vücudunuzun yiyeceklerden ne kadar enerji alacağını ve doku oluşturmak için ne kadar enerji kullanacağını yöneten bir hormon türüdür. Anabolik hormonlar hücre büyümesini ve protein sentezini artırırken, katabolik hormonlar hücre büyümesini ve protein sentezini azaltır.

Bunun vücut ağırlığı üzerinde bir etkisi olabilir çünkü yağ kütlesini artırmadan kas kütlesi oluşturmanıza izin verir. Başka bir deyişle, kalori aldığınızda ancak bunları enerji gereksinimleri için kullanmadığınızda (kas geliştirme gibi), bunları enerji gereksinimleri için kullandığınızdan (koşma gibi) daha az kalori yakarsınız.

Anabolik steroidler

testosteron adı verilen hormonun aktivitesini artırarak vücuttaki protein sentezini artıran bir ilaç sınıfıdır. Steroidler kanser veya AIDS gibi kas erimesi hastalıklarını tedavi etmek için kullanılabilir. Vücut geliştiriciler bunları kas kütlesi oluşturmak için kullanırlar, ancak metabolizmayı ve iştahı düzenleyen diğer hormonları bloke ettikleri için yağ depolanmasını da artırırlar.

 

Katabolizma ve anabolizmada rol oynayan hormonlar glukagon, insülin ve epinefrindir.

Glukagon, karaciğerde glikojenin glikoza parçalanmasını uyaran bir hormondur. Ayrıca yağın yağ asitlerine ve gliserole parçalanmasına da yardımcı olur. Ayrıca proteinin amino asitlere parçalanmasını da uyarır. Glukagon, pankreastaki alfa hücreleri tarafından üretilir.

İnsülin, depolanan enerji (glikojen) karşılığında glikozun hücrelere girmesini sağlayan bir hormondur. Ayrıca glikozu hücrelerden çıkarıp enerji olarak kullanılacağı veya yağ dokusu tarafından yağa dönüştürüleceği kan dolaşımına geri taşıyarak kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olur. İnsülin, hiperglisemi (yüksek kan şekeri) adı verilen aşırı kan şekeri seviyelerine karşı koruma sağlayan Langerhans adacıklarında bulunan beta hücreleri (her beta hücresi içinde bir hücre kümesi) tarafından üretilir.

Epinefrin, stres altında olduğumuzda ya da kendimizi tehdit altında hissettiğimizde salgılanan bir hormondur; katekolamin seviyelerimizi artırarak enerji için normalde vücut yağı olarak depolanmak yerine enerji için kullanılacak olan glikoz gibi karbonhidratlar yerine daha fazla kalori (yağ) yakmamıza neden olur! Epinefrin

 

Katabolizma ve anabolizma ile ilgili iki ana hormon türü vardır:

-Katabolik hormonlar: Bunlar, glikoz veya diğer besinleri tüketip enerji için kullanarak ya da enerji üretmek için oksijen kullanarak dokuları parçalayan hormonlardır. Örnek olarak glukagon ve epinefrin verilebilir.

-Anabolik hormonlar: Bunlar doku oluşturan hormonlardır. Genellikle “büyüme faktörleri” olarak adlandırılırlar çünkü hücrelerin bölünme veya boyut olarak büyüme hızını arttırırlar. Örnekler arasında insülin, büyüme hormonu ve testosteron bulunur.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu