Canlıların Temel Bileşenleri Nelerdir?

Canlıların temel bileşeni iki başlık adı altınca incelenmektedir.

Organik Bileşikler İnorganik Bileşikler
Karbonhidratlar

Proteinler

Vitaminler

Yağlar

Nükleik Asitler

ATP

Enzimler

 

Su

Tuzlar

Asitler

Mineraller

Bazlar

 

A) İnorganik Bileşikler

İnorganik bileşikler sindirilmeden direk kana geçerler.

1)Asitler 2)Bazlar
Ortama  İyonu veren bileşiklerdir.

Turnusal kağıdını Kırmızı renge boyarlar

Tatları ekşidir.

Organik ve inorganik bileşiklerde bulunur.

C(karbon) içerenlerin çoğu organiktir.

PH<7

Ortama  iyonu veren bileşiklerdir.

Turnusal kağıdını maviye boyarlar.

Organik ve inorganik bileşiklerde bulunurlar.

Yapılarında C ve N bulunur.

PH>7

pH değişimi enzimleri etkiler.

asit baz dengesi

3)Tuzlar

Asit ve Bazlar bir araya gelerek su ve tuz açığa çıkar. En önemli tuzlar, Sodyum, Potasyum,Magnezyum ve kalsiyum dur.

Tuzlar vücudun osmotik basıncını dengelerler.

 

4)Mineraller

  • İnorganiktirler
  • Tuz halinde debulunurlar
  • Enzimlerin yapısına kofaktör olarak katılırlar.
  • Yapıcı, onarıcı ve düzenleyicilerdir.
  • Suyu hücre içinde tutarak hücre içi osmotik basıncı sağlarlar.
  • Kemiğin, ATP ve Hemoglobinin yapısına katılırlar.
  • Sinir iletiminde görev alırlar.
  • Dışarıdan hazır olarak alınırlar.

6) Su

İnsan vücudunun büyük bir çoğunu kaplar, diğer canlılarda da su oranı oldukça yüksektir. Yaşamın devamı için en gerekli temel maddedir.

 

B)Organik Bileşikler

  • Canlılar tarafından üretilen bileşiklerdir.
  • Yapılarında C,H,O atomları bulunur
  • Büyük yapıda olanlara Polimer adı verilir.
  • Yapı taşlarına yani küçük yapılı olanlara da Monomer adı verilir.

1)Karbonhidratlar

  • Tüm canlı hücrelerinde bulunur
  • Yeşil bitkilerde fotosentez sonucu oluşur
  • Yapıcı,onarıcı ve enerji vericidirler.
  • Günlük enerji ihtiyacının %65’ini karşılar
  • Fazlası yağa dönüştürülerek depo edilir.
  • Düzenleyici değildirler.
  • Monosakkarit, Disakkarit ve Polisakkarit olmak üzer 3 ayrılır.

1.1 Monosakkarit: Tek şekerli yapıdadırlar. 5 ve 6 karbonlu olarak bulunurlar. Sindirim yoluyla parçalanırlar. Direk kana geçerler.

1.2 Disakkaritler: İki şekerli yapıya sahiptirler.

1.2 Polisakkartiler: Çok sayıda şekerli yapıya sahiptirler. Çok sayıda glikozun birleşmesi sonucu oluşurlar.

2) Yağlar

  • Bitkisel ve Hayvansal yağ olarak bulunurlar.
  • C,H,O içerirler. Ayrıca P ve N de yapılarında bulunur.
  • Su çok az çözünürler.
  • Yapıcı ve enerji vericidirler.
  • Yağ içinde eriyen vitaminler A,D,E,K.
  • Karbonhidratlardan sonra en çok enerji vericidirler.
  • Yıkılma sırasında bol miktarda su ve enerji açığa çıkar.
  • Daha az yer kaplarlar.

3)Proteinler

  • Ribozom da üretilirler.
  • Her canlının protein yapısı kendine özgüdür.
  • Vücutta bulunan en fazla organik bileşiklerdir.
  • Hücrenin temel yapısını oluştururlar.
  • Karbonhidrat ve yağa dönüşerek depo edilirler.
  • Yapıcı, onarıcı, düzenleyici ve enerji verici olarak kullanılırlar.

 

protein eksikliği canlılarda:

• Yaralanan kısımların onarılamaması
• Büyümede yavaşlama
• Savunma sisteminin zayıflaması
• Zihinsel gelişmenin yavaşlaması
• Vücutta ödem oluşumu
• Vücut metabolizmasının yavaşlaması
• Kansızlık gibi sorunlara neden olur.

 

 

İlginizi Çekebilir  Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu